آزربایجان اوشاقی(بچه آزربایجان)
صفت در ترکی آذربایجانی
صفت کلمه ای است که شکل ، علامت ، رنگ و سایر اوصاف اسم را بیان می کند و به سوال های ( چطور ؟ ، چگونه ؟ ) جواب می دهد.
در زبان ترکی آذربایجانی صفت قبل از موصوف می آید.
صفت پیوند تصریفی قبول نمی کند و به صورت مفرد می آید.
صفت سه نوع است: صفت ساده ، صفت پیوندی ، صفت مرکب
1 - صفت ساده : صفتی ااست که فقط از یک ریشه تشکیل شده است . مانند:
آغ کاغاذ : کاغذ سفید
گؤزل قوش : پرنده زیبا
اوجا داغ : کوه بلند
یاخشی آدام : آدم خوب
2 - صفت پیوندی : صفتی است که از الحاق پیوندهای معین به اسم یا به فعل ساخته شده است.
الف - پیوندهای صفات اسمی که از اسم و پیوندهای معین ساخته می شود.
دوزلو اوشاق : بچه بانمک
دوزلو بالیق : ماهی شور
اوزوم لو باغ : باغ انگور
دادلی قایقاناخ : خاگینه خوشمزه
مزه لی یئمک : غذای خوشمزه
دوزسوز آش : آش کم نمک ، آش بی مزه
سودسوز قویون : گوسفند بی شیر
ائوسیز ادام : آدم بی خانمان
آلماسیز باغ : باغ بی سیب
اودونچو کیشی : مردم هیزم کش
دؤیوشچو کیشی : مرد جنگجو
اؤلومجول : نیمه جان
قاباقجیل : پیشاهنگ
گونلوک : روزانه
هفته لیک : هفتگی
اوگونکو : آن روزی
بیلدیرکی : سال گذشته ای
ب - پیشوندهای صفات فعلی : از ریشه فعل با الحاق پیوندهای مشخص ساخته می شود.
گلن آدام : آدمی که می آید
قاچان آت : اسبی که می دود
ایشله ین فحله : عمله ای که کار می کند
آغلایان اوشاق : کودکی که گریه می کند ، کودک گریان
گولر اوز : روی خندان
آغلار اوشاق : کودک گریان
سولماز گول : گلی که پژمرده نمی شود
اوخوموش ادام : آدم تحصیلکرده
چوروموش آلما : سیب پوسیده
ایشله میش پیچاق : چاقوی دست دوم
ییخیلمیش اوشاق : کودک زمین خورده
3- صفت مرکب : صفتی است که ازبه هم پیسوتن دو کلمه تشکیل می شود.
از تکرار دو صفت ساده مانند : قارا - قارا
از تکرار دو صفت اسمی مانند : دادلی - دادلی
از صفت ساده و صفت اسمی مانند : اینجه بئللی
از صفت ساده و اسم مانند : قارا قاش
از صفت فعلی و اسم مانند : آچیق گؤز
از اسم یا پیوند نسبت و صفت مانند : دیلی شیرین
از اسم با پیوند نسبت و اسم مانند : گؤزو قانلی
از اسم با پیوند نسبت و صفت فعلی مانند : رنگی سارالمیش
از افعال مرکب مانند : تشکیل اولونموش
از اسم با پیوند ( دان - دن ) و صفت مانند : گؤزدن ایتی
از عدد و اسم مانند : اوچ بوجاق
از عدد و صفت پیوندی مانند : دؤرد تئللی
از دو اسم که دومی پیوند نسبت دارد مانند : سئچکی قاباغی
کلمات وارده از عربی و فارسی که صفات مرکب هستند : خوشبخت ، کلک باز ، وطن پرور ، حیله گر ، جنگاور ، ساعت ساز ، پالاندوز ، ایش گذار
منبع : فرهنگ آذربایجانی فارسی تالیف زنده یاد بهزاد بهزادی
| قالب جدید وبلاگ پیچک دات نت |
درباره سایت
سلام من یه بچه آزربایجانی سر به زیر و آرومم دینم اسلامه زبونم ترکی!!گفتم آروم:همیشه هم آروم نیستما بعضی وقتا عصبی میشم اونم وقتایی که بعضیا به حقشون قانع نباشن و اما در مورد خودم و زبونم:من تا سوم راهنمایی هیچ چیزی از زبون ترکی و ترکا و کلی چیز دیگه نمیدونستم تا این که وارد دبیرستان شدم و اون جا خیلی چیزا برام روشن شد و من اینارو مدیون دو تا از معلمام که یکیش معلم درس ادبیات فارسیم بود و یکی تاریخ از همین جا خواستم ازشون تشکر کنم.من این وبلاگ رو درست کردم تا به اون دوستانی که میخوان زبون ترکی رو یاد بگیرین یه کمکی بکنم و خواهران و برادرانی که ترکن ولی به خاطر دوری از مناطق ترک نشین زیاد اشنایی ندارن یک کمکی بشه...امیدوارم وبلاگم به دردتون بخوره...و یه مسئله دیگه عکس لوگوم :هر ملتی از زمان های قدیم یک سنبلی برای خودش داشته ترک ها هم مثل دیگر ملت ها این سنبل رو دارن اونم گرگ هستش//و اما در مورد قوانین وبلاگم::1:توهین به ملت های غیر تورک از هر نوع ایل و تباری ممنوعه(چرا که من همیشه خودم میگم»یاشاسین تورک« زنده باد ترک اما این به معنی این نیست که بگم مرگ بر کرد،بلوچ یا فارس و یا لر):::2:هر نوع نشر مطلب بر علیه ادیان مختلف خلافه و دوست ندارم توی وبم ببینم:::3:من حاضرم به بحث عدالت محور با دوستانی که مایل به بحث هستند :::4:هدف از ایجاد این وبلاگ اگاهی و اموزش دوستاران زبان ترکی هستش...ممنون از همه دوستانی که سر میزنند به وبلاگم
منوی سایت
آرشیو سایت
پیوند ها
اختصاصی ویژه
طراح قالب
امکانات سایت